21 Ağustos 2016 Pazar

YARA

Yara nedir biliyor musunuz, yani tıbbi olarak? Kaynaklar diyor ki:

Yara, deride veya bir başka organda doku bütünlüğünün bozulmasıdır.

Çok net değil mi, doku "bütünlüğünün" bozulması. Peki nasıl iyileşir onu biliyor musunuz?

Yara iyileşmesi; organizmanın, herhangi bir yerinde oluşmuş doku bütünlüğü bozulmasına karşı homeostazisi yeniden oluşturmak için topyekün verdiği karmaşık bir cevaptır.

Bu daha az net olabilir, sadeleştireyim: Organizmanın, bozulan doku bütünlüğünü yeniden oluşturmak için yani açılan yarayı kapatmak için "hep birlikte" çalışmasıdır.

Bir yeriniz kesildiğinde kesilen yerde hemen bir faaliyet başlar, damarlan önce büzüşür ki kanama dursun. Sonra kollajen lifleri salgılanıp yaranın kenarları birbirine yapışır. Deri hücreleri bir araya gelip yarayı kapatmaya başlarlar. "Sen gelme sen bizden değilsin" demez hiç bir hücre birbirine ya da beyaz hücreler kırmızı hücreleri istememezlik edemez ki o yara kapanabilsin. Sonuçta vücut aynı vücut, o yara da aynı vücutta, senle o, ötekiyle beriki bir araya gelmeden nasıl kapanacak? Diyelim ki hücreler kendi kavgasına daldı, yara açık kaldı, ne olur?

Açık kalan yara iltihap toplar. İltihap da hem yaranın iyileşmesini geciktirir hem de olması gerekenden daha büyük ve deforme bir iz ile kapanmasına neden olur. Ha bu arada açık kalan yaraya dışarıdan bakteriler hücum eder. Vücut yarasının yanında bir de enfeksiyonla uğraşmak zorunda kalır. 

O yüzden vücudunu azıcık olsun seven hücreler kavga etmez bir zahmet bir araya gelir ki içi iltihapla dolmadan yara kapansın.

Yavaştan oluşan ilk iyileşme dokusu pembe renkli ve hassastır. Her an yeniden kanayabilir. O yüzden bir araya gelmiş o hücreler birbirine tam olarak kaynayana kadar dışarıdan bir müdahaleye ve strese maruz kalmamalıdır. Aşırı yara gerilimi ya da yara üzerine uygulanan mekanik stresler yaranın yenide açılmasına neden olur. Onca çaba boşa gider, en başa dönülür.

Yani tüm olay hücrelerin bir araya gelmesinde. Bir araya gelince kapatamayacakları yara yok. Çünkü hücreler bir kere gerçekten birbirine tutundu mu bir daha kopmaz. Bir araya gelmedikleri sürece de okuyup üfleseniz bile hiçbir yara kapanmaz...



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder